Յուրաքանչյուր հասարակություն բախվում է մեկ կարևոր մարտահրավերի՝ բացահայտել և հաղթահարել իրավահավասարության համակարգային խոչընդոտները, որպեսզի երեխաները և երիտասարդները կարողանան իրացնել իրենց ողջ ներուժը: Այս առաջադրանքն արժանի է այն ամենին, ինչ կարող են հավաքել մեր միտքն ու սրտերը:
Եթե մենք չկարողանանք կառուցել մաքուր, արդար և հստակ ուղիներ երիտասարդների իրագործելի ապագայի համար, մեր հասարակություններն անխուսափելիորեն կթուլանան:
Այսպիսով, ինչպե՞ս կարող ենք ավելի լավ ուժ տալ մեր երիտասարդներին՝ պատասխանատվություն ստանձնելու սեփական ներուժի իրացման համար: Ինչպե՞ս կարող ենք միավորվել՝ քննելու խոչընդոտներն ու մարտահրավերները և փորձել հաղթահարել դրանք ավելի լայն, ավելի ամբողջական տեսանկյունից: Ելնելով մեր երիտասարդներին իրենց ներուժի իրացման հարցում օգնելու կենսական կարևորությունից, այս թեմայի շուրջ հետագա մտորումները, ուսումնասիրությունները և խորհրդատվությունը կարող են միայն օգուտ բերել մեր ընդհանուր ապագային:
Բազմաթիվ նվիրյալ հոգիների ոգին, հաստատակամությունն ու տաղանդը, ովքեր ներկայումս ծառայում են աշխարհի տարբեր կարողություններով համայնքներին, պետք է արթնանան և սնուցվեն ուրիշների, հատկապես մեր երիտասարդության սրտերում և մտքերում, որպեսզի նրանք կարողանան արդյունավետ և ակտիվ դեր խաղալ իրենց կյանքը և միջավայրը փոխելու մեջ: Այս էներգիաների արթնացումը, որոնք թաքնված են յուրաքանչյուր մարդու մեջ, և դրանք ուղղելով դեպի հասարակության բարելավումը, կհանգեցնի իրական, տևական և դրական փոփոխությունների: Մեր ներքին բնավորության և արտաքին միջավայրի փոխակերպումից բացի ոչինչ չի կարող առաջացնել և պահպանել այն փոփոխությունները, որոնք անհրաժեշտ են մեր աշխարհը բոլորի համար ավելի լավ վայր դարձնելու համար:
Բահայի ուսմունքները երիտասարդության հետ կապված այս կենսական աշխատանքը դիտում են որպես մարդկային առաջընթացի բանալիներից մեկը: 2001թ.-ին ողջ աշխարհի բահայիներին ուղղված նամակում Արդարության Համաշխարհային Տունը՝ Բահայի հավատի դեմոկրատական ճանապարհով ընտրված համաշխարհային ղեկավար մարմինը, կոչ արեց բոլորին կենտրոնանալ.
... տեղական համայնքների զարգացման վրա, որոնք բնութագրվում են հանդուրժողականությամբ և սիրով և առաջնորդվում են նպատակի ուժեղ զգացումով և հավաքական կամքով: Հենց այս համայնքներն են ապահովում այն միջավայրը, որտեղ զարգանում են բոլոր ընտրողների՝ տղամարդկանց, կանանց, երիտասարդների և երեխաների կարողությունները և բազմապատկում նրանց ուժը համատեղ գործողություններում:
Սա միայն այն բազմաթիվ պատճառներից մեկն է, թե ինչու բահայի համայնքներն ամբողջ աշխարհում հովանավորում են անվճար միջոցառումներ բոլոր երեխաների և երիտասարդների համար:
Բահայիները գիտեն, որ լավ մտադրությունները, գործնական գիտելիքներն ու ռեսուրսները, թեև կարևոր են, սակայն բավարար չեն հասարակության մեջ անհրաժեշտ փոփոխություններ իրականացնելու համար: Եթե մենք չշարժվենք և չառաջնորդվենք հոգևոր սկզբունքներով, ինչպիսիք են ազնվությունը, վստահելիությունը, կարեկցանքը և արդարությունը, ապա մեր առջև ծառացած ճնշող խնդիրները լուծելու մեր ջանքերը կհանգեցնեն միայն սահմանափակ հաջողության: Բնավորության այս գծերը պետք է մշակվեն վաղ տարիքում՝ առողջ ծնողական դաստիարակության և կրթության միջոցով, որն իր հերթին կախված է մեր համայնքների և հաստատությունների սնուցումից և աջակցությունից՝ զարգացնելու մեր բարեկեցության համար կարևոր այս հատկությունները:
Այդ դեպքում ինչպե՞ս կարող ենք ազատվել մեր հասարակության առաջնային անհավասարություններից, որոնք խոչընդոտներ են ստեղծում մեր երիտասարդության ներուժի իրացման համար: Թեև մենք կարող ենք ունենալ գիտելիքներ և ռեսուրսներ այս խոչընդոտները հաղթահարելու համար, մենք հաճախ տեսլականի, նվիրվածության և կամքի պակաս ունենք: Քանի որ սրանք էնդեմիկ սոցիալական խնդիրներ են, մենք սահմանափակ ենք դրանք փոխելու մեր կարողությամբ, բայց մինչև չփորձենք հասկանալ դրանք և արմատախիլ անել, դրանց ախտանիշները բուժելու համար մեր կիրառվող ցանկացած այլ մասնակի լուծում չի հանգեցնի այն ապաքինմանը, որն անհրաժեշտ է մեր հասարակությանը: Դիտարկենք այս կարևոր հարցերից երեքը.
1. Տնտեսական անհավասարություն
Այդ անհավասարություններից մեկն էլ կապված է տնտեսության հետ։ Հարստության և աղքատության ծայրահեղությունները, որտեղ մի բուռ մարդիկ աներևակայելի հարստություն ունեն, մինչդեռ միլիոնավոր մարդիկ սովի են մատնված և օգնության կարիք ունեն, անմիտ է, հատկապես մի աշխարհում, որը հավակնում է առաջնորդվել արդարության և մեր հարևանների մասին հոգ տանելու սկզբունքներով: Մեր երեխաների ու երիտասարդների, մեր հասարակության մեջ ծառացած բազմաթիվ խնդիրներ կապված են աղքատության հետ։ Ավելի մեծ ուշադրություն պետք է դարձնել այս գլոբալ խնդրի լուծմանը և այս ծանր անարդարության վերացմանը:
2. Ռասայական անարդարություն
Հավասարության մյուս խոչընդոտը ռասայական նախապաշարմունքներն ու խտրականությունն են: Ռասիզմը տարածված է ԱՄՆ-ում և շատ այլ երկրներում և դարեր շարունակ եղել է ընդհանուր գաղափարախոսություն և գործելակերպ: Մարդու արժանապատվության և իրավունքների այս ոտնահարումը խոչընդոտ է մեր երիտասարդության համար՝ խանգարելով հասարակության մեջ և՛ զոհերի, և՛ ագրեսորների առաջընթացին: Բահայիները հավատում են, որ գոյություն ունի միայն մեկ մարդկային ռասա: Բահաուլլան՝ մարգարեն և Բահայի հավատի հիմնադիրը, ասել է.
Հիմնական նպատակը, որը կյանք է տալիս Աստծո հավատին և Նրա կրոնին, պաշտպանելն է մարդկային ցեղի միասնության շահերը և խթանելը մարդկանց միջև սիրո և ընկերակցության ոգին:
Նրանք, ովքեր սխալմամվ բաժանել են մարդկությունը՝ հիմնվելով մակերեսային հատկանիշների վրա, ինչպիսին է մաշկի գույնը, օգտագործել են այս ստերը՝ խտրական վերաբերմունք ցուցաբերելու նրանց նկատմամբ, ում իրենցից ցածր են համարում: Մարդու իրավունքների այս մշտական չարիքը և կոպտագույն խախտումը անասելի վնաս է հասցրել միլիոնավոր մարդկանց և պետք է հաղթահարվի: Որքան շուտ հասկանանք, որ գիտականորեն և հոգևորապես մեկ ժողովուրդ ենք, և ապրենք այս ճշմարտության համաձայն, այնքան լավ կլինենք բոլորս:
3. Գենդերային անարդարություն
Երրորդ անհավասարությունը վերաբերում է կանանց, որոնք կազմում են աշխարհի բնակչության կեսը։ Չնայած այս ոլորտում որոշակի առաջընթացին, մեր աշխարհի շատ մասերում կանանց դեռևս չի տրվում հավասար իրավունքներ, հարգանք և հնարավորություններ: Սա ոչ միայն զրկում է կանանց հնարավորությունից՝ իրացնել իրենց ողջ ներուժը, այլ նաև զրկում է աշխարհը կանացի հարուստ և անհրաժեշտ ազդեցությունից և առաջընթացի ներդրումից: Ինչպես այս անհավասարություններից յուրաքանչյուրը, այն վնասում է և՛ ճնշվածներին, և՛ ճնշողներին: Դա ոչ միայն վնասակար վերաբերմունք և վարք է ստեղծում մարդկանց մեջ, որոնք վարակում են հասարակությունը որպես ամբողջություն, այլ նաև խլում է մեզ բոլորիս սոցիալական, բարոյական և մտավոր հավասարակշռությունը, որը խիստ անհրաժեշտ է մեր ժամանակներում:
Այս երեք անարդարությունները և դրանց ուղեկցող տգիտությունն ու նախապաշարմունքները անասելի վնաս են հասցրել մեր երեխաներին և երիտասարդներին: Բարձրացնելով մեր իրազեկությունը այս և այլ սոցիալական և մշակութային խոչընդոտների մասին, որոնք խանգարում են երիտասարդներին իրացնել իրենց հոգևոր և նյութական ներուժը, ամրապնդվում է դրանք և այլ խորը արմատացած և երկարատև նախապաշարմունքներ ու անարդարություններ հաղթահարելու մեր կարողությունը: Հասարակության բոլոր մակարդակներում պետք է լիակատար և անկեղծ քննարկում լինի այս անարդարությունների և դրանց լուծումների վերաբերյալ: Այս անարդարությունը հիմնված է կեղծ և կործանարար համոզմունքների վրա, որ որոշ մարդիկ ստորադաս են և, հետևաբար, ավելի քիչ են արժանի արդար վերաբերմունքի: Այս համոզմունքները չունեն հոգևոր, բարոյական, կենսաբանական, հոգեբանական կամ գիտական հիմքեր: Բոլոր կողմերին անհրաժեշտ որոշումները արդարացիորեն քննարկելու հնարավորություն տալը ժամանակ և ջանք կպահանջի, սակայն անհրաժեշտ է, եթե մենք ուզում ենք պայմանավորվել այն մասին, թե ինչն է լավագույնը բոլորի համար և միասին աշխատենք միասնաբար:
Օրենսդրությունը նույնպես անհրաժեշտ է, բայց դա բավարար չէ մեր երիտասարդներին ավելի հավասար հնարավորություններ ստեղծելու համար։ Մենք պետք է փոխենք նաև այն մարդկանց և ինստիտուտներին, որոնք թույլ են տալիս, որ նման անարդարությունը շարունակվի։ Երբ մենք գործնականում կիրառենք այն սկզբունքներն ու արժեքները, որոնք կհանգեցնեն դրական և կայուն արդյունքների, ինչպիսիք են ճշմարտությունը, սերը և արդարությունը, մեր համայնքներն ու մեր ինստիտուտները կտեսնեն դրական փոփոխություններ, որոնք կբերեն հետագա առաջընթացի և աճի: Մեր համայնքների երկարաժամկետ զարգացումը մեծապես կախված է երիտասարդության, ընտանիքների և կրթության ոլորտում մեր ներդրումներից, ինչպես նաև նրանց աջակցությունից, ովքեր պատասխանատվություն են կրում աշխատել ի շահ բոլորի:
Երբ մենք ականատես լինենք անհատների և խմբերի տոկունությանը և հանձնառությանը` աշխատելու ի շահ բոլորի, մենք կլցվենք հույսով, որը շատ անհրաժեշտ է այս դժվարին ժամանակներում: Խոչընդոտները, անհավասարությունները և անարդարությունները, որոնք մենք տեսնում ենք մեր հասարակության մեջ, պետք է խթանեն մեզ, ոչ թե խաթարեն մեր հույսն ու ավելի լավ աշխարհ ստեղծելու մեր ջանքերը: Որքան շատ կարողանանք դիմակայել այս մարտահրավերներին բացահայտ, ազնվորեն և կարեկցաբար՝ ձգտելով հնարավորինս խուսափել հակամարտություններից և բախումներից, որոնք բնորոշ են մեր հասարակության մեծ մասին, այնքան ավելի շատ կկարողանանք լուծումներ գտնել՝ հիմնված մեր ընդհանուր իրականության վրա և լուծումներ տալ իրատեսական այդ ծրագրերին։
Եկեք միասին սկսենք այս գործընթացը։ Իրատեսական լուծումներ գտնելուն միտված խորը և միավորող զրույցներ ծավալենք։
